SELÇUKLU-HAÇLI MÜCADELESİ

Ortaçağ Yakındoğu tarihini üç önemli hadise belirler. Bunlardan birincisi İslâmiyet’in doğuşu ve Müslümanların Hristiyan hâkimiyetinde bulunan ülkeleri fethetmeleri; ikincisi İslâm dinini kabul eden Türkler’in Doğu’dan Batı’ya yönelerek duraklamış olan İslâm’daki cihâd ve fetih ruhunu yeniden harekete geçirip öteden beri İslâm’ın ideali olan Anadolu’yu fethetmeleri; üçüncüsü ise Haçlı Seferleri’nin başlaması ve uzun süre bu topraklarda devam eden İslâm-Haçlı mücadelesidir. 

İlk Müslüman Türk Devletleri’nden Büyük Selçuklu Devleti kurulduktan sonra (1040) batıya yönelmesiyle İslâm’daki cihâd ve fetih ruhu yeniden harekete geçti. Büyük Selçuklu sultanı Tuğrul Bey’in Abbâsî halifesi Kâim-Biemrillah’ın daveti üzerine Bağdad’a gelişi (18 Aralık 1055) ve halifenin siyasî iktidarı ona devretmesiyle Selçuklular, Ortadoğu İslâm dünyasının yönetimini üstlenmiş oluyordu.

Selçuklular döneminde Malazgirt Zaferi (26 Ağustos 1071) ile Anadolu kapıları Türklere açıldı. Anadolu, Suriye ve Filistin fethedildi. Buna karşılık da Haçlı Seferleri başladı (1096). Yegâne başarıya ulaşan Birinci Haçlı Seferi’nin sonunda Ortadoğu’da Haçlı Devletleri kuruldu.

Müslümanlar, bu devletlerle ve bundan sonra gelen Haçlılarla mücadele etmek zorunda kalındı. Bu çalışmamızda Haçlılar’ın Ortadoğu’ya gelmeleri, burada devletler kurmaları, Selçuklular’ın, daha sonra da Eyyubîler’in ve Memlükler’in Haçlılarla mücadelelerini ele aldık.